بیماری های ریوی گروهی از اختلالات هستند که باعث مشکل در عملکرد ریه ها و تنفس می شوند. بیماری های ریوی ممکن است ناشی از عفونت، التهاب، سرطان، آسیب یا اختلال در رگ های خونی ریه باشند.
5 تا از رایج ترین بیماری های ریوی در دنیا
به گفته بهترین متخصص ریه تهران برخی از بیماری های ریوی شایع عبارتند از:
آسم: یک بیماری التهابی مزمن است که باعث اسپاسم و تنگ شدن برونش ها (مجاری هوایی) می شود و سبب سخت شدن تنفس، سرفه، خس خس و خارش قفسه سینه می شود.
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD): گروهی از بیماری های ریوی است که با اختلال در توانایی طبیعی ریه در بازدم، باعث بروز مشکلات تنفسی در بیماران می شود. COPD شامل دو نوع برونشیت مزمن و آمفیزم است. برونشیت مزمن چرک را در برونش ها تولید می کند و آمفیزم باعث ضعف و پارگی کپسول های هوای ریه (آلوئول) می شود.
ذات الريه: چگالي يا التهابي است که در يک يا دو ريه به وجود مي آيد. عامل عفوني ذات الريه مي تواند ويروس، باکتري يا قارچ باشد. علائم ذات الريه شامل تب، سرفه، خلط خوني، تنگي نفس و درد قفسه سينه هستند.
سل: چگالي يا التهابي است که به دليل عفونت باکتري Mycobacterium tuberculosis به وجود مي آيد. سل معمولاً ريه ها را درگير مي کند اما مي تواند به ديگر اعضاي بدن نيز منتقل شود. علائم سل شامل سرفه، خلط خوني، تب، لاغري، تعريق شبانه و خستگي هستند.
سرطان ريه: يک نوع سرطان است که در بافت ريه شروع مي شود. سرطان ريه عامل اصلي مرگ و مير ناشي از سرطان در جهان است. عامل اصلي سرطان ريه سيگار کشيدن است. علائم سرطان ريه شامل سرفه، خلط خوني، تنگي نفس، درد قفسه سینه، لاغرى، صدای خش خش در تنفس و گرفتگى صورت يا گردن هستند.
ارتباط سلامتی دندان و سلامت ریه
شاید از قول یک دندانپزشک خوب تهران شنیده اید که حفظ بهداشت دهان و دندان با سلامت ریه ها مرتبط است!
ارتباط سلامتی دندان با سلامت ریه در واقع به عنوان یکی از جنبههای ارتباط میان سلامت دهان و سلامت کلی بدن بررسی میشود. بیماریهای دهان و لثه مانند التهاب لثه، پریودنتیت و عفونتهای دهانی میتوانند عوارض جانبی مخاطی را در دستگاه تنفسی و ریهها ایجاد کنند. این عوارض ممکن است شامل عفونت، التهابات ریه، بیماریهای شبه بارنشینی ریه و تهوع باشند.
علاوه بر این، حفظ بهداشت دهان و مراقبت مناسب از دندانها و لثه میتواند در پیشگیری از بیماریهای ریه موثر باشد. به طور مثال، برخی از بیماریهای ریه مانند عفونتهای تنفسی میتوانند به علت جابهجایی باکتریها از دهان و لثه به ریهها ایجاد شوند. از این رو، رعایت بهداشت دهان و مراقبت از دندانها و لثه به عنوان بخشی از مراقبتهای سلامتی میتواند به کاهش خطر بروز بیماریهای ریه کمک کند.
بنابراین، بهبود و حفظ سلامت دندانها و لثه به روشهایی مانند ارتباط با دندانپزشک برای بررسی و درمان به موقع مشکلات دهانی، رعایت بهداشت دهانی منظم و استفاده از محصولات بهداشت دهانی مناسب میتواند در حفظ سلامت ریه و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با ریه مفید باشد.
پیشگیری از بیماری های ریوی
برای پیشگیری از بیماری های ریوی، چندین راه وجود دارد که می توانید به منظور حفظ سلامت ریه های خود از آن ها استفاده کنید. برخی از این راه ها عبارتند از:
- دست ها را به طور مرتب بشویید: دست ها ممکن است حامل عوامل عفونی باشند که می توانند با دست زدن به صورت و دهان به راه های تنفسی منتقل شوند. برای جلوگیری از این امر، بهتر است دست ها را قبل و بعد از خوردن، سر کردن به توالت، سرماخوردگی یا سرفه کردن، دیدار با بیماران و یا در معرض قرار گرفتن با مواد آلوده، با آب و صابون یا الکل بشویید.
- از دست زدن به صورت و دهان خود خودداری کنید: این کار ممکن است باعث شود که عوامل عفونی از دست ها به راه های تنفسی منتقل شوند. اگر نیاز به پاک کردن بینی، سرفه یا عطسه دارید، از دستمال یکبار مصرف استفاده کنید و آن را بلافاصله دور بیندازید. سپس دست های خود را بشویید.
- از اشتراک گذاری ظرف های، غذا و نوشیدنی با سایر افراد پرهیز کنید: این کار ممکن است باعث شود که عوامل عفونی از یک فرد به فرد دیگر منتقل شوند. بهتر است هر فرد از ظرف، قاشق، چنگال و لیوان خود استفاده کند و غذا و نوشیدنی خود را با دیگران تقسیم نکند.
- از تردد بیش از حد در اماکن شلوغ و پر ازدحام که احتمال انتقال عوامل عفونت ریه در آن است دوری کنید: در فصول سرما و زمان شیوع بیماری های تنفسی مانند آنفولانزا، بهتر است از حضور در جمع های بزرگ و محل های بسته که ممکن است حامل عوامل عفونت باشند، خودداری کنید. در صورت لزوم، ماسک بزنید و فاصله لازم را با دیگران حفظ کنید.
- از کشیدن تنباکو خودداری کنید: تبخیرات تولید شده توسط سيگار يكي از عامل هاي اصلي آسيب رسان به ريه ها و افزايش خطر ابتلا به بيماري هاي ريوي مانند COPD و سرطان ريه است. اگر سيگار مي كشيد، بهتر است برنامه اي براي ترك آن داشته باشيد و از روش ها و منابع كمكي استفاده كنيد. اگر سيگار نمي كشيد، از قرار گرفتن در معرض دود سيگار دوري كنيد.
- در زمستان از واکسن آنفولانزا استفاده کنید: واکسن آنفولانزا می تواند به پیشگیری از عفونت با ویروس آنفولانزا که می تواند منجر به عفونت ریه شود، کمک کند. بهتر است هر سال در پاییز یا اوایل زمستان واکسن آنفولانزا بزنید. برخی از افراد مانند کودکان، سالمندان، بارداران و افراد با بیماری های مزمن نیاز به واکسن دارند.
- ورزش کافی انجام دهید: ورزش می تواند به قوی شدن عضلات تنفسی، بهبود گردش خون، کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک کند. بهتر است حداقل 30 دقیقه در روز، 5 روز در هفته فعالیت های هوازی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا یا رقص انجام دهید. البته قبل از شروع هر برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید.