tala

Drag to rearrange sections
Rich Text Content

همه چیز درباره طلا، ارز و پول در اقتصاد آفرین

 

بازار ارز و پول و طلا یکی از مهم ترین عوامل تعیین تورم و قیمت هایی است که در بازارهای مختلف کشور مشاهده می کنیم و اقتصاد آفرین روزانه اخبار مربوط به طلا و ارز را منتشر می کند.

بطور کلی شاخص های مهمی مثل قیمت ارز تاثیر مستقیمی روی اجناسی که می خریم، مسکن، پوشاک، مواد خوراکی دارند و به دنبال بالا رفتن قیمت آنها، قیمت سایر اقلام نیز تغییر کرده و بالا می رود.

در این مقاله، اقتصاد آفرین، تخصصی ترین مرجع خبر های اقتصادی ایران و جهان و رسانه ی اختصاصی تحلیل های حرفه ای مسائل اقتصادی، هر آنچه که درباره پول و ارز و طلا وجود دارد را مورد بررسی قرار می دهد تا بیش تر با آنها آشنا شویم.

از آنجایی که یکی از مهم ترین ارکان رسیدن به موفقیت و آرامش اقتصادی، شناخت کافی از عوامل ثروت زا و کسب اطلاعات کافی درباره آنهاست، پیشنهاد می کنیم به هیچ عنوان این مقاله را از دست ندهید و تا انتها با متخصصان اقتصادآفرین همراه شوید.

ارز چیست و چگونه کار میکند

ارز در منابع مختلف تعریف های متفاوتی دارد، اما منظور اصلی و مفهوم کلی همه ی آنها این است که:

ارز شامل بخشی از یک نوع پول پذیرفته یا شناخته شده بوده و در دو شکل سکه یا اسکناس کاغذی دیده می شود.

ارز توسط دولت یک کشور در آن ارائه و توزیع می شود و پس از آن در اقتصاد همان کشور به گردش در می آید.

زمانی که یک کشور بخش زیادی از اقتصاد خود را بر پایه ارزهای خارجی قرار می دهد، بالا و پایین رفتن ارزش آن ارز در آن کشور می تواند باعث تغییرات گسترده ای شده و خسارت هایی گاها جبران ناپذیر را بر روی زندگی افراد بگذارد.

همچین ارز یکی از اصلی ترین واسطه های مبادله کالا و خدمات در کشور می باشد و به همین دلیل، پایه و زیر بنای کسب و کارهای یک کشور به شمار می رود.

ارزهای مشترک و مجزا

بصورت عمومی و کلی اگر بخواهیم به ارز های کشور های مختلف نگاه کنیم، مشاهده می کنیم که کشور ها در انتخاب و بکارگیری ارز های خود از دو راهکار استفاده کرده اند.

  • ارزهای مجزا – زمانی که هر کشوری برای خود ارز اختصاصی تعیین کند.
  • ارزهای مشترک – زمانی که چندین کشور بصورت مشترک از یک ارز واحد استفاده می کنند.

در شکل ارزهای مجزا، هر کشور بصورت رسمی یک ارز مخصوص خود را در کشور معرفی کرده اند و به این ترتیب ارز مجزایی برای خود تعریف معرفی می کنند که در کشور مورد استفاده قرار می گیرد. البته بسیاری از این کشور ها برای معاملات خارجی خود مجبور به استفاده از ارز های خارجی شناخته شده یا پذیرفته شده ی کشور مقابل می باشند.

مثال بسیار دقیقی از این رویکرد را می توانیم در کشور خود یا کشورهای همسایه مشاهده کنیم. در کشور ما برای مثال از ریال به عنوان ارز رسمی استفاده می شود، و ساکنان کشور های دیگر برای سفر یا مهاجرت می بایست جدا از ارزی که در کشورشان استفاده می شود (لیر، یوان، ین، دلار)، ارز رسمی کشور را از صرافی ها تهیه کنند.

این درحالی است که کشور ما برای انجام معاملات خارجی با کشور های دیگر نظیر چین می بایست از دلار یا یوان استفاده می شود.

البته یکی از قاعده های کلی تجارت خارجی این است که معمولا ارزی که در جامعه بین المللی از نرخ ارز بالاتری نسبت به کشور مقابل دارد در معامله مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

همین اتفاق در سال 1792 یعنی زمانی که در کشور ایالات متحده آمریکا به تازگی سکه ضرب شد نیز اتفاق افتاد و در آن سال ساکنین آمریکا از سکه های اسپانیایی که سنگین تر بودند و ارزش بیش تری داشتند استفاده می کردند.

همچنین ممکن است اشکال مختلفی از یک ارز را در دو کشور مشاهده کنیم، که البته بیش تر نام آنها با یکدیگر شباهت دارد و ارزش یا نرخ ارز آنها با همدیگر متفاوت است. به عنوان مثال، کشور کانادا و استرالیا و کشور آمریکا هر سه از ارزی به نام دلار استفاده می کنند، اما واحد پول کشور کانادا دلار کانادایی، در استرالیا دلار استرالیایی و برای آمریکا دلار آمریکایی می باشد.

رویکرد دیگری که کشور ها در انتخاب و استفاده از ارز ها بکار گرفته اند انتخاب یک ارز مشترک می باشد. این رویکرد در کشور های قاره اروپا و اعضای اتحادیه این کشور نظیر آلمان، فرانسه، هلند، ایتالیا، اسپانیا، پرتغال و چند کشور دیگر دیده می شود که همگی از ارز مشترک یورو استفاده می کنند.

تفاوت ارز و پول چیست؟

خیلی از افراد وقتی که تعریف ارز را می شنوند فکر می کنند که پول و ارز یکی هستند و فرقی بین آنها وجود ندارد.

حدودا 5 هزار سال پیش بود که پول بصورت رسمی جایگزین روش قبلی یعنی روش مبادله کالا با کالا شد. پنج هزار سال زمان زیادی است و در طی این مدت به هزاران شکل مختلف تغییر شکل داده است، اما یک ویژگی وجود دارد که بین همه ی آنها ثابت می باشد و آن ارزشمند بودن آنهاست.

انسان ها از همان ابتدا از کالاهایی به عنوان پول استفاده می کردند که با گذر زمان ارزش آنها کاهش پیدا نکند، و همین باعث شد که پول از همان اول که اختراع شد ارزشمند باشد.

فرض کنید اگر افراد از آن ابتدا از یک کالای کم ارزش تر و یا یک محصول فاسد شدنی به عنوان پول استفاده می کردند چه میشد؟

مثلا اگر در آن زمان از گندم برای پول استفاده میشد و برای مبادلات از این ماده استفاده میشد، در این صورت شخصی که گندم زیادی داشت می توانست در ازای حجم زیادی گندم از یک شخص خانه ای بخرد.

بعدها اگر این فرد نتواند از این حجم گندم استفاده کند یا آن را پس انداز کند چطور؟ در این صورت گندم ها همگی فاسد می شدند و دیگر نمی توانست از آنها استفاده کند.

به همین دلیل است که پول باید ارزش ذاتی داشته باشد، یعنی با گذشت زمان ارزش آن افت نکند و بتوان همواره از آن استفاده کرد.   

برای اینکه بهتر بتوانیم تفاوت پول و ارز را درک کنیم بیایید ویژگی های این دو را با یکدیگر مقایسه کنیم.

ویژگی های مهم پول

از نظر معیار های محاسباتی

اولین ویژگی پول این است که باید دارای معیار های مشخصی برای انجام محاسبات باشد. برای مثال اگر بخواهیم با پرداخت همان میزان گندمی که از فروش خانه بدست آمد، خانه ی دیگری بخریم چقدر باید گندم پرداخت کنیم؟ اصلا چه کسی می تواند این معیار را تعیین کند؟

از نظر پذیرفته شدگی همگانی

برای اینکه بتوان از پول برای انجام معاملات و مبادله استفاده کرد لازم است که همه ی افراد یک جامعه آن را به عنوان یک چیز با ارزش بپذیرند تا به این ترتیب حاضر شوند کالایی که دارند را با آن معاوضه کنند.

از نظر قابلیت حمل و نقل

خیلی مهم است که آنچه به عنوان پول در یک کشور یا جامعه انتخاب می شود را بتوان به راحتی از یک مکان به مکان دیگر حمل نمود.

امروزه اسکناس های کاغذی یا اعتبار موجود در کارت های بانکی است که به عنوان پول انتخاب می شوند و به راحتی بین خریدار و فروشنده جا به جا می شوند یا با استفاده از دستگاه های کارت خوان اعتبارشان را منتقل می کنند.

در مثالی که زدیم گندم را انتخاب کردیم، ماده ای که می توان آن را تقریبا به راحتی جا به جا کرد و بین فروشنده و خریدار منتقل کرد.

اگر بجای گندم، خربزه به عنوان پول انتخاب شده بود چی؟ برای خرید یک خانه باید چند کامیون خربزه جا به جا می کردیم؟

از نظر ثابت ماندن ارزش

دیگر ویژگی مهمی که باید به آن توجه شود این است که ارزش یک پول باید ثابت باقی بماند و پایا باشد تا بعد از خرید و فروش محصولات متحمل ضرر نشویم.

ویژگی های مهم ارز

بر خلاف پول، ارز یک تکه کاغذ است و به ذاته دارای ارزش نمی باشد، بلکه ارزشی که ارز ها دارند در واقع از سمت دولت ها به آنها رسیده است.

به بیان دیگر، ارزها بصورت قراردادی دارای ارزش شده اند و در واقع یک روش همه گیر برای ذخیره کردن ارزش است، درحالی که طلا و نقره که در ابتدای تمدن ها استفاده شد خودشان دارای ارزش بالایی بودند و امروزه با توجه به افزایش بی وقفه ی کره زمین امکان استفاده از این موارد دیگر فراهم نیست.

ارز هم مثل پول دارای ویژگی های مختلفی می باشد که برخی از آنها را می توانید در ادامه مشاهده کنید:

میزان پذیرفته شدگی

ارز ها هم مثل پول ها یک امر پذیرفته شده برای انجام مبالدات و معاملات به شمار می روند که مسبب آن ارزشی است که توسط دولت ها برای آن ارز تعیین شده است و هم برای مبادلات داخلی و هم خارجی می توان از آن استفاده نمود.

از لحاظ مقیاس محاسباتی

ارزها به عنوان یک مقیاس محاسباتی شناخته می شوند و با استفاده از آنها می توانیم تعیین کنیم که هر کالایی چه ارزشی دارد و این کار را با تعیین تعداد ارز انجام می دهیم.

به عنوان مثال، امروز یک بستنی در کشور ما از حدودا 5 هزار تومان آغاز می شود، و قیمت بیسکوئیت ها نیز حدودا از 7 هزار تومان به بالاست. این هفت هزار، تعداد تومان هایی است که ارزش یک محصول را تعریف می شود

ارزها قابل حمل هستند

دیگر ویژگی مشابهی که ارز با پول دارد این است که می توان هردوی آنها را به راحتی حمل نمود و بین خریدار و فروشنده جا به جا کرد.

از لحاظ ارزش ذاتی

یکی از مهم ترین شرط های ارزش یک ارز این است که توسط دولت تعیین شود، به این ترتیب اگر دولت یک کشور ارزشی برای آن تعیین نکند صرفا یک تکه کاغذ چاپ شده خواهد بود که عملا به هیچ دردی نخواهد خورد.

همچنین کشور ها زمانی که ارزش ارز خود را تعیین می کنند می بایست به قانون اساسی کشور خود و قوانین بین امللی توجه داشته باشند چرا که ارز ها با توجه به این قرارداد هاست که در سطح جهانی معامله می شوند.

به عنوان مثال، ارزش هر دلار آمریکایی (USD) برابر با حدود 20 الی 30 هزار تومان ایران در سال 1400 می باشد.

ناگفته هایی در مورد ارز و پول

بر اساس تعریف ها و ویژگی های ارز و پول می توانیم مشاهده کنیم که این دو عامل مهم در زندگی های ما دارای 4 تفاوت اصلی با یکدیگر می باشند.

اول از همه اینکه پول به عنوان یک معیار شمارشی و عددی به شمار می رود و قابل لمس نمی باشد. این درحالی است که ارز معیاری است که می توانیم آن را لمس کنیم.

برای مثال امروزه که بجای پول قدی از اعتبار موجود در کارت بانکی خود استفاده می کنیم، زمانی که خرید و فروش خود را بصورت آنلاین انجام می دهیم اعداد و اعتباری که بین دو نفر جا به جا می شود پول به شمار می رود، اما وقتی آن را به اسکناس یا نقد تبدیل می کنیم به ارز تبدیل می شود.

دومین تفاوت این است که استفاده از پول زمانی که می خواهیم سطح وسیع تری از معاملات را انجام دهیم راحت تر خواهد بود چرا که نیازی به حمل و نقل حجم زیادی از ارز یا اسکناس نخواهیم داشت.

سومین نکته این است که اگر بخواهیم در معاملات خود از ارز استفاده کنیم می بایست همواره ارز در گردش باشد و اسکناس ها دائما باید افراد جا به جا شوند. این درحالی است که اگر بجای آن از پول استفاده کنیم می توانیم به سادگی با هر جایی از دنیا معامله کنیم.

تفاوت چهارم که تفاوت آخر است، این است که ارزها دارای محدودیت جغرافیایی می باشند. همانطور که گفتیم هر کشوری از ارز مخصوص خود استفاده می کند (روش ارز های مجزا) و ممکن است یک افراد یک کشور تنها ارز رسمی کشور خود را از شما بپذیرند.

اما پول قابلیت تبدیل شدن دارد و در همه جای دنیا می توان آنها را با استفاده از اعداد تبدیل نمود.

مهم ترین ارزها کدامند؟

همانطور که گفتیم کشور ها ممکن است برای انتخاب ارز رسمی خود از ارز های مجزا استفاده کنند. همچنین گفتیم که این کشور ها زمانی که بخواهند با کشور دیگری معاملاتی انجام بدهند، ارزی را انتخاب می کنند که یا پذیرفته شده تر باشد و یا ارزش بیش تری داشته باشد.

اما زمانی که یک کشور همسایه های مختلفی در اطراف خود داشته باشد که ارز هرکدام آنها با دیگری متفاوت است، بالا و پایین رفتن نرخ این ارز ها می تواند تاثیراتی هرچند کوچک روی دیگر همسایه ها داشته باشد.

همین امر زمانی که قیمت ارز های برتر مثل دلار و یورو بالا یا پایین می رود نیز اتفاق می افتد، بنا بر این ارز ها بر روی یکدیگر تاثیر می گذارند.

به عنوان مثال زمانی که نرخ ارز دینار عراق بالا برود، سفرهای زیارتی به این کشور مذهبی که یکی از قطب های مذهبی جهان اسلام است هزینه ی بیش تری خواهد برد.

در ادامه اقتصاد آفرین برخی از مهم ترین ارز ها برای کشورمان را مورد بررسی قرار می دهد.

دلار، برچمدار ارزهای بین المللی

دلار یکی از مهم ترین ارزهایی است که نه تنها در ایران بلکه در عرصه ی بین المللی از ارزش بالایی برخوردار است، بطوری که بسیاری از معاملات بین المللی بزرگ دنیا بین کشورها با استفاده از این ارز انجام می شود.

سر و کله ی دلار از کجا پیدا شد؟

طبق اسناد و مدارک موجود، در روز 15 ژانویه سال 1520 امپراطوری بوهمیا (Bohemia) شروع به ضرب سکه های نقره در شهر یاخیموو (Joachimsthal) کرد که در پشت آنها نیز عکس شیر بوهمیایی هک شده بود.

این شهر نام خود را از کلمه ی سنت یواخیم (Joachim) گرفت که با کلمه ی آلمانی تال (Thal یا Tal) که به معنای «دره» است ترکیب شد، و بعد ها نام این پول به تالر (Thaler  یا Taler) و بعد به دالر (Dollar) یا به فرانسوی دلار تغییر کرد.

امروزه بسیاری از معاملات بزرگ جهانی مانند معاملات نفتی با استفاده از این ارز منتخب بین المللی صورت می گیرند.

یوان چین

همه می دانیم که کشور ما با کشور چین که یکی از قول های اقتصاد دنیاست معاملات و مبادلات گسترده ای دارد و همین قضیه باعث می شود که ارز یوان چین که با حرف CNY نشان داده می شود برای کشورها از اهمیت بالایی برخوردار باشد.

یکی از اقداماتی که دولت چین در راستای بهبود اقتصاد خود انجام داده است این بود که ارز خود را به دلار آمریکا، یعنی بزرگ ترین شریک تجاری خود متصل کرد، که البته این کار در بسیاری از کشور ها به چشم می خورد که واحد پولشان را به دلار یا بزرگ ترین شریک تجاری خود وصل کنند تا ارزش پولشان ثابت نگه داشته شود و اطمینان بیش تری برای تاجران و سرمایه گذاران خود ایجاد کنند.

به همین دلیل بسیاری از متخصصان اقتصاد ایران و جهان معتقدند که سرمایه گذاری روی ارز یوان یک سرمایه گذاری غیر ضروری است چرا که این ارز همچنان به دلار گره خورده است و اگر یوان بالا برود، به این معناست که دلار نیز افزایش یافته است.

یورو

یورو یکی دیگر از با ارزش ترین ارز های بین المللی است که در منطقه یورو که متشکل از چندین و چند کشور مختلف نظیر اتریش، فرانسه، بلژیک، آلمان، ایتالیا، اسپانیا و چندین کشور دیگر است مورد استفاده قرار می گیرد.

علاوه بر این کشورها، برخی از مستعمرات کشورهای دیگر در خارج از اروپا نیز از این ارز استفاده می کنند که از جمله آنها می توان به جزایر قناری، رئونیون و گویان فرانسه اشاره کرد.

یورو در بین ارزهای برتر جهانی در رتبه ی دوم قرار دارد که قبل از آن دلار آمریکا، و بعد از آن ین ژاپن قرار گرفته است.

دینار عراق

کشور عراق به دلایل مختلفی از جمله مذهبی، سیاسی، نظامی و استراتژیکی یکی از همسایه های مهم برای کشور ما به شمار می رود. ارز رسمی این کشور دینار عراق می باشد که بجز این کشور، در 9 کشور دیگر نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

حوالی سال 1931 میلادی بود که دینار عراقی بصورت رسمی در این کشور معرفی شد و به گردش افتاد، اما در طول تاریخ ارزهای مختلفی در این کشور به رسمیت شناخته شدند. برای مثال زمانی که حکومت بعث بر روی کار بود دینار طبع برای مبادلات داخلی کشور مورد استفاده قرار می گرفت، درحالی که در کردستان عراق پول رایج مردم دینار سوئیسی بود که از ارزش بالاتری برخوردار بود.

درهم امارات

ارز دیگری که جزء ارز های پر اهمیت برای کشور ما به شمار می رود درهم کشور امارات می باشد که از زمانی که شهر دبی در آن به رشد و شکوفایی رسید یکی از ارز های با ارزش به شمار می رود و نماد آن AED می باشد.

زمانی که این مقاله درحال نوشته شدن برای شما عزیزان است (مهر 1400) نرخ فعلی درهم امارات 7 هزار تومان، و نرخ دلار آمریکا برابر بین 27 و 28 هزار تومان درحال نوسان است.

بنابراین اگرچه در کشور امارات شما می توانید از دلار آمریکا نیز برای مبادلات خود استفاده کنید، اما به صرفه تر آن است که در هنگام سفر به این کشور از درهم امارات استفاده نمایید.

لیر ترکیه

لیر ترکیه به دلیل تبدیل شدن به یکی از بزرگ ترین قطب های توریستی دنیا و همچنین روابط نزدیکی که با کشور ما دارد از جمله ارز هایی است که داشتن اطلاعات کافی درباره آن لازم است.

در سال 2005 نرخ ارز لیر ترکیه با کاهش شدید و چشم گیری مواجه بود و همین قضیه باعث شد تا این کشور برای جلوگیری از سقوط شدید تر ارز خود، شش صفر پایانی آن را حذف کند که نتیجه ی این تصمیم این شد که هر لیر ترکیه ارزشش یک میلیون برابر لیر قبلی شد.

به همین دلیل این کشور در سال 2009 اسکناس های 5، 10، 50، 100 و 200 لیری را با نام لیر جدید وارد بازار کرد.

ارز دیجیتال

ارز دیجیتال (Digital Currency) جدید ترین ارزی که در دنیا وارد شده است و اگر چه هنوز به رسمیت شناخته نشده است تا در معاملات بزرگ مورد استفاده قرار بگیرد، اما رشد چشمگیر آنها در دنیا باعث شده تا بسیاری از افراد برای کسب سود بیش تر به آن روی بیاورند.

ارز هایی مثل بیت کوین با سود بسیار بالای خود توانسته اند جایگاه بسیار ویژه ای در جوامع بین المللی پیدا کنند و جایگاه بسیار ویژه و جذابی برای سرمایه گذاران بدست بیاورند.

با اقتصاد آفرین، شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیش تر در خصوص ارزها، تحلیل های تخصصی اقتصاد آفرین و مطلع از آخرین اخبار ایران و جهان بوده و می توانید هوشمندانه پیش بینی کنید و در نتیجه شادتر زندگی کنید.

تیم حرفه ای سئو در تبریز با مدیریت سید احسان خسروی متخصص سئو و بهینه سازی سایت اقتصاد آفرین، مرجع اخبار اقتصادی ایران، که متشکل از سئوکاران و تولیدکنندگان محتوای تبریزی هستند، خدمات سئو سایت در تبریز را ارایه می دهد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

rich_text    
Drag to rearrange sections
Rich Text Content
rich_text    

Page Comments